Τρείς Ιστορίες- τρεις εποχές, Ιάκωβος Καμπανέλης.
Ιάκωβος Καμπανέλλης
Γράμμα στον Ορέστη
Πανηγυρικός
Επικήδειος
Μια βραδιά αφιερωμένη στον Ιάκωβο Καμπανέλλη με τρεις από τους πιο χαρακτηριστικούς μονολόγους του, έφερε στην Αθήνα το «Θέατρο της Ζάκυθος» σε συμπαραγωγή με το ΔΗΠΕΘΕ Κέρκυρας.
Η Ιωάννα Γκαβάκου σκηνοθετεί και ερμηνεύει το «Γράμμα στον Ορέστη»
Την παράσταση αυτή την είχε παρουσιάσει με επιτυχία και στην Αμερική κάνοντας γνωστό για πρώτη φορά το έργο του Ιάκωβου Καμπανέλλη στο θεατρόφιλο κοινό της.
Ο μονόλογος δεν είναι παρά μια εξομολόγηση της μάνας-Κλυταιμνήστρας στον γιο της, ένα είδος απολογίας για το φόνο του πατέρα του αλλά και για την σχέση της με τον Αίγισθο. Το ανθρώπινο στοιχείο που κυριαρχεί σε όλο το έργο του Καμπανέλλη έρχεται εδώ να συναρμοστεί με την βασιλική ιδιότητα και με το μέγεθος του τραγικού, επιχειρώντας να ισορροπήσει τους όγκους του μεγαλειώδους με τις λεπτές αποχρώσεις του καθημερινού και του οικείου. Με έναν εντελώς διαφορετικό χειρισμό από αυτόν του Ρίτσου σε ανάλογα έργα του-μονολόγους ο Καμπανέλλης αφαιρεί από την βασίλισσα την εσθήτα της ιδιότητάς της αυτής και την ορίζει όχι ως το ον που νοσταλγεί κι αναλογίζεται το παρελθόν αλλά κυρίως ως το πλάσμα που βρίσκεται στην κόψη των γεγονότων, που αναγκάζεται να διαχειριστεί την κρίσιμη περίσταση κι επίσης όχι το πρόσωπο που παρακολούθησε το ιστορικό συμβάν παρασκηνιακά αλλά την ίδια την πρωταγωνίστρια του δράματος. Η μητέρα αντιμέτωπη με το γιο που γνωρίζουμε πως πρόκειται να την σκοτώσει, σπαράζει μπλεγμένη στα δίχτυα ενός δυστυχισμένου γάμου και μιας δυστυχισμένης ζωής που την οδήγησαν στην ακραία, την τρομακτικά ακραία πράξη, στην ανεπιθύμητη ύβρη. Λεπτομέρειες όπως το γεγονός πως η γυναίκα ήταν λάφυρο του βασιλιά, πως της είχε σκοτώσει και ένα ακόμα παιδί από τον προηγούμενο γάμο της, πως έφερε μαζί του την Κασσάνδρα σαν ερωμένη του καθώς κι η ύπαρξη ενός ακόμα κοριτσιού της Χρυσοθέμιδος αποσιωπούνται σ’ αυτόν τον μονόλογο που επικεντρώνει κυρίως στην γυναικεία φύση, στις αντιπαραθέσεις με τους γόνους και στην τραυματική εμπειρία της απώλειας μέσα από τον θάνατο, την απόρριψη και το μοιραίο. Τον θάνατο-φόνο δηλαδή της Ιφιγένειας, την απόρριψη από την Ηλέκτρα η οποία αποποιείται εκτός του μητρικού προτύπου και την ίδια της την θηλυκή υπόσταση εξ αιτίας της τυφλής της προσήλωσης στον πατέρα και το μοιραίο πεπρωμένο του Ορέστη που θα οπλίσει το χέρι του γιου ενάντια στη μάνα, οδηγώντας την ανθρωπότητα από την σεληνιακή στην ηλιακή της περίοδο. Η Γκαβάκου ενσάρκωσε με ανόθευτη συγκίνηση και ψυχική ωριμότητα τον ρόλο, αποδίδοντας τις λεπτότερες αποχρώσεις της ψυχοσύνθεσης της τραγικής ηρωίδας μέσα από το πρίσμα της Καμπανελλικής ηθογραφίας και ανέδειξε την πυκνότητα του λόγου καλύπτοντας με την ερμηνευτική της δεινότητα κάποιες από τις εγγενείς αδυναμίες του.
Ο Γιώργος Βούτος ερμηνεύει τον μονόλογο «Πανηγυρικός» σε σκηνοθεσία Κώστα Καποδίστρια - Κατερίνας Πολυχρονοπούλου.
Ένας δήμαρχος επαρχιακής πόλης, εκφωνεί έναν πανηγυρικό υποδεχόμενος τους επισήμους προσκεκλημένους του αλλά ο λόγος του παραστρατεί κι οι φράσεις του ξεχύνονται έξω από το δοκούν. Η υποψία πως κάποιοι από το κοινό του έχουν κριτική διάθεση απέναντί του ή τον περιφρονούν τον εξαναγκάζει να αποκαλύψει τα άπλυτα τους καθώς και όλων των υπολοίπων σε μια δραματουργία που μας θυμίζει τις «Βλαβερές συνέπειες του καπνού» του Τσέχωφ αλλά και τον «Προτελευταίο των Μόνικιν» του Τακόπουλου και το Σεμινάριο βλακείας» του Σερέφα και την Μπρεχτική «Εβραία». Ο λόγος προς το κοινό ή και προς τον συνομιλητή που επιχειρεί να εξοκείλει με στόχο μέσα από την υποκριτική ανοητολογία ενός επισήμου χαιρετισμού να αποκαλύψει τις σοκαριστικές κι ανομολόγητες αλήθειες που υποβόσκουν και που καθορίζουν το μέγεθος της ψύχωσης του ανθρώπου ως κοινωνικού όντος. Ο Βούτος ερμήνευσε με ευχέρεια και χιούμορ τον ρόλο, τονίζοντας τις μεταπτώσεις του ήρωα κι αναδεικνύοντας τα αντιθετικά στοιχεία της ψυχοσύνθεσής του. Απέδωσε με ευκρίνεια τα συναισθήματά του από τον ακήρυχτο πόλεμο με τον διεφθαρμένο κοινωνικό του περίγυρο που επιδεινώνει τον λεπτό ψυχισμό του λόγω και της υπαρξιακής του ανεπάρκειας.
Ο Κώστας Καποδίστριας ερμηνεύει τον ''Επικήδειο'' σε σκηνοθεσία Κατερίνας Πολυχρονοπούλου.
Στον μονόλογο αυτόν παρουσιάζεται με κωμικό τρόπο το «δράμα» ενός συγγραφέα που διαπιστώνει ότι δεν έχει την αναγνώριση που του αξίζει. Τηλεφωνεί σ’ έναν άλλο συγγραφέα με μια πρόταση-πρόκληση που θα εξασφαλίσει την υστεροφημία τους. Ο άλλος συγγραφέας όμως βρίσκει την πρόταση του συναδέλφου μακάβρια ενώ ταυτόχρονα δεν θεωρεί εμφανώς τόσο σημαντική την συγγραφική του καταξίωση. Όλος ο περίγυρος και το παρασκήνιο του συγγραφικού κυκλώματος σατιρίζονται εδώ από την πλευρά του εμφανώς ηττημένου ο οποίος όμως είναι απόλυτα δέσμιος των ανέφικτων φιλοδοξιών του. Με έντονο αν και υποβόσκον το πολιτικό στοιχείο, μονόλογος αυτός ορίζει την δυναμική εξουσίας και ήττας μέσα από τις αντιπαραθέσεις διανοούμενων οι οποίοι ωστόσο δεν ενδιαφέρονται για το πνευματικό τους έργο αλλά για την ισχύ που θα τους προσέφερε στην περίπτωση που θα τα κατάφερναν να το επιβάλλουν στα πλήθη. Το γεγονός πως η ψυχοπαθολογία του κεντρικού ήρωα τον οδηγεί πέρα κι από τα όρια της θνητότητάς του είναι κυρίως που προδίδει ενδιαφέρον σ’ αυτόν τον κατά τα άλλα απλοϊκό μονόλογο. Ο Καποδίστριας υπερέβαλλε ερμηνευτικά με αποτέλεσμα να αποδυναμώσει και το χιούμορ και την λεπτή ειρωνεία του κειμένου ενώ και στην σκιαγράφηση του χαρακτήρα δεν επέμεινε ιδιαίτερα αποδίδοντάς περισσότερο ένα σχήμα παρά μια συμπαγή σκηνική οντότητα.
Σκηνογραφική επιμέλεια: Κατερίνα Καμπανέλλη
Μουσική: Νένα Βενετσάνου, Βασίλης Σταμάτης
Δημοσιεύτηκε την Πέμπτη, 03 Νοέμβριος 2011 στο http://www.artatnet.gr
Συντάχθηκε απο την Μαρία Κυριάκη
( http://www.artatnet.gr/EpiSkhnhsJ/2009-05-31-09-20-01/2009-11-04-22-04-47/693-2011-11-03-17-35-40 )
Comments